Sporcuların Kâbusu: Ön Çapraz Bağ Kopması

Ankara Koru Hastaneleri  Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Direktörü Prof.Dr. Bülent Bektaşer, Ön Çapraz Bağ (ÖÇB) Kopması hakkında görüşlerini aktarıyor.

SPORCULARIN KÂBUSU: ÖN ÇAPRAZ BAĞ KOPMASI

Editör:Bugün son yıllarda artmakta olan dizde ön çapraz bağ(ÖÇB) kopması hakkında görüşlerini almak üzere Ankara Koru Hastaneleri Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Direktörü Doç.Dr. Bülent Bektaşer misafirimiz.Bülent Hocam siz yıllardır spor doktorluğu ve cerrahisi yapmaktasınız ve birçok dalda milli takım doktorluğu yaptınız, Milli veya olmayan bir çok sporcumuzun tedavisini yaptınız. Dizdeki bu kopmalar nasıl oluşmakta ve risk faktörleri nelerdir?

Bülent Bektaşer: Söylediğiniz gibi ön çapraz bağ yaralanmaları son yıllarda artış göstermekte, bu yaralanmalarla daha çok futbol,kayak,takım hentbolü ve basketbol sporlarında daha sık karşılaşıyoruz.Bu artışın nedeni olarak öncelikle tüm sporlardaki gibi hız ve performanstaki artış,özellikle sınırların zorlanması gibi etkenler gösterilmekte.Yaralanma daha çok direk (çarpma,sıçrama sonrası dizler içe dönük şekilde düşme ) veya en sık olarak indirekt (en çok koşarken veya kayarken ani durup yön değiştirme ve dönme hareketleri) mekanizması ile oluşmakta. Risk faktörlerinde yetersiz koordinasyon ve denge çalışması,dizde geçirilmiş problemler nedeniyle vastus medialis atrofisi(kas zayıflığı ),yoğun sezon sonu,bayan sporcu olmak özellikle menstruasyon ( adet ) dönemleri 2,3 kat riski artırmakta.

Editör: Peki bu yaralanmaları önlemenin yolu var mı?

Bülent Bektaşer: Tabiî ki ÖÇB yaralanmaları önlemeye yönelik bir çok çalışma var.genel olarak söylersek risk grubunda olan sporculara yönelik özellikle denge ve koordinasyon çalışmalarının daha çok yapılması, stance de önemli olan diz çevresi kaslarından quadriceps, hamstring kasları kuvvetlendirme çalışmaları ,hızlı koşu anında durup yön değiştirme çalışmalarının artırılması,travma mekanizmasında önemi olan vastus medialis yetmezliğinin kondisyonerler tarafından takip edilmesi ve sorun varsa ek çalışmaların yapılması,bayan sporcuların menstruasyon dönemlerde dikkatli olması gibi önlemleri sayabiliriz.Önlemeye yönelik bir çok antrenman programı mevcut. Özellikle sezon öncesi hazırlık dönemleri çok önemli.Antrenörler youtube gibi sitelerde ve internet ortamında ” ACL RUPTURE PREVENTİON ” aramasıyla taradıklarında önleme programlarına ait bir çok video bulacaklardır.

Editör: Her şeye rağmen sporcunun bağı koptu ,bu travma spor hayatının sonu mu?

Bülent Bektaşer: Kesinlikle spor hayatının sonu değil. Ülkemizde ve dünyada spor ortopedisinde ve teknolojik gelişmeler sonucu ÖÇB ameliyatları başarıyla sonuçlanmaktadır. İstatistiksel olarak ek patolojisi olmayan (menisküs yırtığı,kıkırdak hasarı)% 80 sporcu eski atletik aktivitesi ve seviyesine dönmektedir.Yapılan çalışmalarda ilginç olarak top çalma ve şut performanslarında istatistiksel anlamlı küçük düşüşler olmaktadır.Ameliyatları anlatmam biraz detay olacak onun ameliyat sonrasının daha önemli olduğunu anlatmak istiyorum.Kliniğimizde yaklaşık olarak ameliyat sonrası hastalarımızı 1 gün yatırıp dizlik kullanmadan hemen ameliyat sonrası hareket ve hızlanmış rehabilitasyonla kabaca 1-2. hafta kısmi,3. hafta tam yük verip 4-6.hafta düz koşu ,yoğun bir spor rehabilitasyonu sonrası aktif spora en az 6 ayda izin veriyoruz.Aktif spora başlama 6 ay öncesine çekilmesi biyolojik iyileşme yeterli olmadığı için riskleri içermektedir.Önceki yıllarda birçok sporcu bu dönemden önce spora döndürüldü fakat çoğunda kopma hasar görme gibi sorunlarla karşılaşıldı. Burada önemli olan gelişen teknikler ve hızlanmış rehabilitasyonun bu konuyu bilen bir fizyoterapi merkezinde yapılması ameliyat kadar önemli basamaktır.

Editör: Konu çok geniş herhalde sonuç olarak özellikle söylemek istediğiniz önemli notlar var mı?

Bülent Bektaşer: Öncelikle kopmadan korunma önlemleri önemli,bunun için antrenörler ve kondisyonerler korunma egzersizlerine önem vermeli ve zaman ayırmalılar.Kopma sonrası yapılacak ameliyat olacak sporcu tedavi olacağı hekimi ve merkezi iyi araştırmalı,sonuçta bu sorununda optimum tedavisi mevcut.

LÜTFEN DİKKAT! Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.